PIA / Ileitis

Aanvullende informatie over PIA / Ileitis

Oorzaken PIA

Ileitis (PIA) wordt veroorzaakt door infectie met de bacterie Lawsonia intracellularis. Deze darmbacterie komt wereldwijd bij varkens voor; geen enkele commerciële varkensstroom kan claimen vrij te zijn van deze bacterie. Gelukkig is het geen zoönose (dat wil zeggen niet besmettelijk voor mensen). De bacterie verspreidt zich met besmette mest die oraal wordt opgenomen. Deze wijze van verspreiding verloopt meestal langzaam door een koppel varkens. Het mengen van dieren heeft grote risico’s voor de verspreiding van de bacterie.

Als er sprake is van darmweefselschade, dan maakt het lichaam specifieke antistoffen aan die in het bloed circuleren. De circulerende PIA-antistoffen bieden geen bescherming bij de infectie, maar je kunt ze meten in het bloed. Bloedonderzoek is vooral zinvol bij de bepaling van het infectiemoment of om aan te tonen dat de kiem in een koppel heeft gecirculeerd.

Met behulp van een PCR-test kan de PIA-bacterie in de mest worden aangetoond. In principe is dit niet meer dan een bewijs van de aanwezigheid van de kiem. Wil je echt weten wat de rol van de PIA bacterie op een bedrijf is, dan is sectie de enige goede onderzoeksmethode. Daarbij worden enkele typische dieren geselecteerd en onderzocht en wordt in afwijkend darmweefsel de kiem aangetoond.

Gevolgen PIA

Een darmontsteking geeft vaak buikpijn met mogelijk verminderde voeropname. Veruit de grootste schadepost als gevolg van PIA is verminderde voederefficiëntie. Dit geldt voor veel varkens over een langere periode. De acute uitval door PIA is zeer zichtbaar, maar tast doorgaans zo weinig dieren aan dat de financiële gevolgen niet heel groot zijn.

Behandeling PIA

In de strijd tegen PIA is in het verleden met succes gebruik gemaakt van verschillende soorten antibiotica, die via het voer of via het drinkwater preventief werden verstrekt. Het nadeel hiervan is dat de bescherming wegvalt wanneer er wordt gestopt met de antibiotica behandeling, waardoor continue handeling nodig zou zijn. Deze methode is tegenwoordig in Nederland ongewenst. Er zijn inmiddels goede preventieve alternatieven mogelijk om PIA tegen te gaan.

Preventief is een strak hygiënebeleid met een goede scheiding van de leeftijdsgroepen van belang. Door de biggen tijdig via het drinkwater, brijvoersysteem of via de trog eenmalig te vaccineren, bouwt het dier op darmniveau immuniteit op tegen de PIA-bacterie. Gevolg is aanzienlijk minder PIA-schade op koppelniveau en op termijn vaak een daling van de infectiedruk. Orale vaccinatie is een stressvrije methode waarbij grote koppels dieren in korte tijd gevaccineerd worden.

Bekijk ook: